تأثیر الکل بر قسمت های مختلف بدن

اعتیاد به  الکل یکی از رایج ترین انواع اعتیاد در بسیاری از فرهنگ‌ها و جوامع است . تاثیر الکل بر قسمت های مختلف بدن موضوعی پیچیده و چندبعدی است که نیاز به بررسی دقیق دارد. مصرف بیش از حد و مکرر الکل می‌تواند عواقب جدی و جبران‌ناپذیری برای سلامت جسمی و روانی فرد داشته باشد. آسیب‌های کبدی و قلبی اختلالات اعصاب و روان و … از مهمترین عوارض ناشی از مصرف الکل است. این مطالب درباره انسان های نرمال با سطح تحمل نرمال صادق است. کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دوباره در این مقاله به بررسی جامع تأثیرات مصرف الکل بر اندام های مختلف بدن می پردازد.

 

صدمات ناشی از الکل بر اندام های مختلف

الکل خوراکی یا اتانول معمولا به صورت خوراکی مصرف می شود. مسیر معمول مواد غذایی در سیستم گوارش را طی می کند. از دهان به مری و بعد به معده و روده. در معده حدود ۲۰ درصد الکل مصرف شده از طریق دیواره معده جذب می شود و وارد خون می شود. ۸۰ در صد باقی مانده به سمت روده حرکت می کند.

حال اگر معده پر باشد و الکل همراه با مواد غذایی مصرف شده باشد، زمان بیشتری در معده می ماند و با دیرتر رسیده به روده، تاثیر آن نیز دیرتر احساس می شود.الکل در روده به وسیله دیواره ها جذب جریان خون می شود و با ورود به جریان خون به همه اندام ها دسترسی پیدا می کند.

۱-آسیب های قلبی ناشی از مصرف الکل

اولین مقصد الکل قلب است. وقتی به قلب می رسد فشار خون کاهش پیدا می کند و رگ های خونی باز و ریلکس می شوند و میزان خونی که به رگ ها وارد می شود افزایش پیدا می کند و فرد احساس گرما می کند و پوست خصوصا در ناحیه صورت قرمز می شود.با ادامه مصرف الکل، رفته رفته فشار خون بالا می رود و تاثیر کاهشی اولیه را از دست می دهد و افرادی که مصرف مداوم الکل دارند دچار مشکل فشار خون می شود و سطح فشارخون آن ها همیشه بالاتر از نرمال است. خطر آریتمی و سکته قلبی هم با مصرف مداوم الکل افزایش قابل توجهی پیدا می کند.

برای کاهش خطرات قلبی بهتر است هر چه سریعتر به ترک اعتیاد الکل فکر کنید.

۲-تاثیر الکل بر مغز

الکل وقتی به مغز می رسد روی شبکه های مختلف عصبی مغز تاثیر می گذارد و بیشترین تاثیر قشر پیش پیشانی است که مسئول هماهنگ کردن رفتار و افکار است و به عنوان بخش منطق مغز شناخته می شود و عملکرد آن مختل می شود و افراد کمتر نگران رفتار خود هستند و در برخوردهای اجتماعی ریلکس تر و بی پروا تر می شود و ممکن است اسرار زندگی خود را برملا کنند، دعوا کنند یا طوری برقصند انگار اصلا کسی آنها را نگاه نمی کند و با ادامه الکل، اختلال این بخش بیشتر می شود و گاهی کلا اصلا کار می افتد و فرد کنترل خودآگاهی روی رفتار خود ندارد.

این سطح از مستی، سیاه مستی می گویند. بخش های حافظه و به خاطر سپردن اطلاعات نیز با مصرف الکل تحت تاثیر قرار می گیرد و به همین دلیل به یاد آوردن جزئیات رویدادها هنگام مصرف الکل دشوار است.

۳-مخچه

از دیگر بخش های مغز که تحت تاثیر الکل قرار می گیرد بخش مربوط به کنترل حرکات و تعادل است. راه رفتن و تمام فعالیت های حرکتی و خصوصا آنهایی که نیاز به هماهنگی بین اعضا دارد دچار اختلال می شود و شدت آن کاملا به میزان الکل مصرفی بستگی دارد.

۴-هیپوتالاموس

الکل با تاثیر بر قسمت هیپوتالاموس مغز میزان هورمون آنتی دیورتیک را کاهش می دهد وظیفه این هورمون کمک به کلیه ها در مدیریت ذخیره آب بدن است. اختلال ناشی از مصرف الکل باعث می شود میزان جذب آر در کلیه ها کنتر شود و میزان ادرار و دفع مایعات افزایش پیدا کند.این دلیل اصلی کم آبی بدن پس از مصرف الکل است.

همین حالا برای ترک اقدام کنید!

۵-ریه ها

بخشی از الکل به ریه ها می رسد و با هر بازدم بخشی ازآن از بدن خارج می شود و دلیل اصلی بوی بد تنفس الکلی ها همین است. تقریبا ۵ درصد الکلی که مصرف می کنید از طریق تنفس از بدن خارج می شود.

۶-دستگاه گوارش

الکل برای بدن سم به حساب می آید چون به محض ورود به جریان خون، به سرعت به دستگاه قلبی عروقی و مغز می رسد و عملکرد اندام ها را مختل می کند و در دستگاه گوارش با تحریک پوشش داخلی منجر به التهاب و مشکلات گوارشی می شود.الکل گندزدا است باکتری ها و میکروارگانیسم ها را از بین می برد، در دستگاه گوارش چندین تریلوین میکروارگانیسم و باکتری مفید وجود دارد که به هضم غذا، سلامت دستگاه گوارش و هم به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.

هر بار مصر الکل، بخش از این میکروارگانیسم ها از بین می رود و رشد مجدد آنها زمان می برد، پس با ورد الکل به خون، کبد که وظیفه متابولیسم الکل را به عهده دارد همه فعالیت ها را متوقف می کند و با تمام توان برای از بین بردن الکل موجود در خون را از بین ببرد.

۷-صدمات کبدی

کبد برای متابولیسم الکل از آنزیمی به نام الکل دهیدروژناز استفاده می کند که ترکیب شیمیایی الکل را تغییر می دهد و ماده جدیدی به نام استالدهید به وجود می آوردکه سمی و سرطان زا است. سلولهای در تماس با آن از بین می رود و صدمات کبدی ناشی از همین است.سپس کبد استالدهید را به استیک اسید تبدیل می کند که حاوی کالری زیاد و به عنوان منبع انرژی برای بدن است.

وقتی کبد در حال تمرکز برای کاهش سطح الکل در بدن است، فرصت شکست اسید های چرب را ندارد و این باعث تجمع چربی در کبد می شود و اکثر افراد معتاد به الکل دچار بیماری کبد چرب می شوند. به کالری موچود در اسیدیک اسید کالری پوچ گفته می شود  چون در فرایند تبدیل آن، کبد صدمه می بیند و کالری حاضر از آن هیچ ماده مغذی مفیدی در خود ندارد.

 

هنگ آور الکل

حالت هنگ آور یا همان به اصطلاح خماری الکل، به وضعیتی گفته می شود که افراد چندین ساعت پس از نوشیدن الکل، حالات خوشایند آن را از دست می دهند و دچار عوارضی مانند سردرد، خشکی دهان و تشنگی، عصبانیت و تحریک پذیری زیاد، خستگی مفرط و بی حالی و گیجی و استفراغ می شوند.

حالات ناخوشایند روز بعد از مصرف الکل است که شدت آن با توجه به سن، میزان مصرف و سطح تحمل در افراد مختلف است. نشانه های هنگ آور، سردرد، استرس، حالت تهوع، خستگی و ضعف، کم آبی بدن همراه است. حساسیت به صدا و نور و دردهای عضلانی و مشکل در عملکرد شناختی مانند تمرکز حافظه و تصمیم گیری را شامل می شود.

برای از بین بردن هنگ آور غذای چرب خوب است، اما عوارضی که در هنگ آور تجربه می شود یک دلیل واحد ندارد و تاثیر الکل بر اندام های مختلف باعث آن شده است، پس هیچ راهکار جادویی برای از بین بردنش وجود ندارد.مقابله با هنگ آور، نوشیدن مجدد الکل است، ورود دوباره الکل به سیستم بدن تمامی عوارض هنگ آور در مدت زمان کوتاهی برطرف می شود اما با این کار در مسیر دائم الخمر شدن قدم بر می دارید و عوارض هنگ آور بعدی شدید تر می شود.

مهمترین دلایل حالت هنگ آور

• سردرد: الکل باعث باز شدن و گشاد شدن رگهای خونی می شود و خروج الکل باعث تنگ شدن رگ ها می شود، تنگی رگ های مغز به سردرد مزمن و شدید است.
• اختلال چرخه خواب و بیداری در اثر مصرف اتانول: الکل کمک می کند راحت تر بخوابید ولی اختلال در سه مرحله خواب، خواب سبک، سنگین و خواب رم، کیفیت خواب بسیار پایین است و بعد از بیدار شدن احساس سردرد و خستگی دارید. خواب تحت الکل را سودواسلیپ یا شبه خواب می گویند.
• بی آبی: الکل ادار اور است و بدن علاوه بر آب، میزان زیادی الکترولیک ، سدیم منیزیم و پتاسیم از دست می دهد. برای کار درست شبکه عصبی و مغز، نیازمند الکترولیت هستیم . این کمبود باعث سردرد و دردهای عضلانی و خشکی دهان و سرگیجه منجر می شود.

پیشنهاد می شود:

چگونه می توانیم اعتیاد خود را در کلینیک ترک کنیم؟

اختلال خواب در مصرف تفریحی الکل و مواد

 

روش های کاهش اثرات هنگ آور و حالات ناخوشایند آن

مصرف آب، بهترین راه کاهش اثرات هنگ آور است. به ازای هر لیوان شات نوشیدنی، ۲ لیوان آب بنوشید.اگر مکمل الکترولیت و یا نمک استفاده کنید بهتر است. آب کافی سردرد و دیگر عوارض کم آبی بدن را از بین می برد و استراحت بیشتر در روز بعد از مصرف الکل و استفاده از نوشیدندی های کافئین دار مانند قهوه و چای کمک می کند.

برای مقابله با سردرد، از داروهای استامینوفن و ایبوپروفنم استفاده نکنید زیرا در روز گذشته کبد، برای هضم الکل صدمه دیده و ورود مواد شیمایی جدید عاملی برای افزایش صدمه به کبد است.

صدمات میکرو ارگانیسم های گوارشی: احساس درد در شکم، نفح و حالت تهوه است. بهترین راه برای بهبود و فلور میکروبی دستگاه گوارش استفاده از مواد پروبیوتیک مثل کفیر یا ماست است.

مصرف الکل با ایجاد فشار در اندام های مختلف، عاملی برای افزایش ترشح هورمون های استرس، مخصوصا کورتیزول است و هنگ اور را همراه با استرس بدون دلیل می کند. سرد کردن بدن با آب سرد یا گرفتن دوش آب سرد موثر ترین راه برای کاهش کورتیزول و افزایش آدرنالین و دوپامین است. مود منفی هنگ آور را هم بهبود می دهد.

بهترین گزینه برای کاهش عوارض هنگ آور، مصرف نکردن یا ترک الکل است. مصرف الکل در طولانی مدت صدمات جبران ناپذیری به مغز و دیگر اندام های بدن وارد می کند. در هر مرحله ای از مصرف الکل هستید، با کمک گرفتن حرفه ای از روان درمانگر می توانید ظرف مدت کوتاهی مصرف الکل را کاهش دهید یا حتی آن را ترک کنید. اما اینکه ترک الکل چند روز طول می کشد در هر فردی متفاوت است.

 

چقدر الکل باعث مستی می شود؟

پاسخ به این سوال، کمی پیچیده است. مقدار الکلی که در افراد باعث مستی و عدم هوشیاری می شود، بسته به عوامل مختلفی متفاوت است. وزن و جنسیت یکی از عوامل موثر در این زمینه است، تحقیقات نشان داده زنان و افراد دارای وزن کم، بیشتر تحت تاثیر الکل قرار می گیرند. همچنین کسانی که متابولیسم بهترین دارند، عوارض کمتری حین مصرف الکل تجربه می کنند. نوع الکل و غلظت آن نیز از دیگر عوامل موثر در میزان مورد نیاز برای مستی است.

میزان آنزیم الکل دهیدروژناز در بدن یک فرد نرمال به اندازه ای است که کبد می تواند در هر ساعت ۱۴ گرم الکل را هضم کند که برابر با الکل موجود در ۳۵۰ میلی لیتر آبجو ۵%  یا ۱۵۰ میلی لیتر شراب ۱۲%  یا ۴۵ لیتر نوشیدنی تقطیری ۴۰% است.اگر یک فرد نرمال در بازه ۱ ساعته بیش از ۱۴ گرم الکل مصرف کند متابولیسم آن از توان کبد خارج است و حالت مستی برای مصرف کننده پیش می آید.

نوشیدن بیشترباعث مستی  و حتی از دست دادن کامل هوشیاری  و بیهوشی می شود.نوشیدن بیش از حد می تواند موجب مسمومیت الکلی شود که در سطح کم همراه با افت فشار، دل درد و استفراغ است. در سطح بالا، منجر به کما، هیپوونتیلاسیون یعنی اختلال شدید در سیتم تنفسی و حتی مرگ می شود.

 

میزان استاندارد و بی خطر مصرف الکل

حالا با همه این توضیحات شاید بپرسید میزان مناسب و سلامت مصرف الکل چقدر است. میزان الکلی که در صورت مصرف مشکلی ندارد، صفر گرم است. همانطور که در توضیحات بالا اشاره شد، الکل برای بدن سم است و مصرف هرچقدر کم هم می تواند مضر باشد. هیچ مقدار استاندارد یا بی خطری وجود ندارد. اما اما فعالیت های دیگری هم برای بدن ضرر دارد اما خیلی افراد دلیل کافی برای ترک این کار ندارند. اگر از الکل لذت می برید، مسئولانه بنوشید.

پس از مصرف رانندگی یا فعالیت های نیازمند تمرکز بالا انجام ندهید. تعادل داشته باشید و زیاده روی نکنید. با راهکارهای مقابله با هنگ آور شدت صدمات وارده را کمتر کنید. تمام تاثیرات الکل بر بدن، با ترک الکل قابل ترمیم و برگشت پذیر است. بهتر است گاهی به ترک کامل یا کاهش مصرف فکر کنید.

اگر به ترک الکل فکر می کنید، کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دوباره با امکانات رفاهی و درمانی پیشرفته و با استفاده از پزشکان و روان شناسان مجرب، تجربه چندین ساله در زمینه ترک مواد مخدر و الکل دارد. این مرکز علاوه بر روش های دارو درمانی برای کاهش علائم ترک، از متدهای به روز روان درمانی برای کاهش هوس حین ترک اعتیاد الکل، جلوگیری از بازگشت دوباره یا لغزش و همچنین اصلاح روش های فکری و آموزش مهارت های زندگی  برای شروعی دوباره همراه شما است.