عوارض ترک کوکائین چیست + ۵ مورد اصلی

کوکائین چیست؟

کوکائین (به انگلیسی: Cocaine ) که با نام غیررسمی کُک شناخته شده، یک داروی محرک قوی اعتیادآور است که از برگ‌های گیاه کوکا بومی آمریکای جنوبی استخراج می‌شود. این ماده به‌طور گسترده برای انگیزه‌های تفریحی غیرقانونی و در پزشکی از آن برای بی‌حسی موضعی پیش از عمل جراحی استفاده می‌کنند. کوکائین یکی از قوی ترین و خطرناک ترین محرک های اعتیاد آور از مجموعه ماده های مخدر و روان گردان است که خالص آن از بوته گیاه کوکا اریتروکسیلون بدست می آید که در آمریکای جنوبی و مرکزی کشت می شود.

این پودر سفید رنگ با نام های رایج کراک، راک، برف، با دانه های بسیار ریز شکل ظاهری نمک را دارد و حلال در آب است و به گونه های متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرد برخی از این راه ها عبارتند از استنشاقی، دود کردن، تزریق زیر جلدی یا وریدی و یا مالیدن به غشاء مخاط.

در استعمال استنشاقی، کوکائین از طریق بینی وارد جریان خون شده و اثر آن تا ۳۰ دقیقه باقی می ماند. بنابراین فرد کوکائین را در فواصل زمانی کوتاه مورد استفاده قرار می دهد تا مدت زمان بیشتری نئشه شود.

به دلیل مصرف مداوم برای اثرگذاری بیشتر، این ماده در بین افراد پولدار و قشر مرفه جامعه بیشتر رواج دارد. آمار نشان می دهد که بیشترین مصرف کنندگان ۱۸ تا ۲۵ ساله هستند که مردان ۲ برابر زنان می باشند. کوکائین از لحاظ وابستگی و سوء مصرف در درجه ۲ طبقه بندی مواد اعتیادآور قرار می گیرد، ازاین رو فرد حتی پس از یک بار مصرف دچار اعتیاد می شود.

بعضی از مصرف کنندگان کوکائین برای بالا بردن دوره سرخوشی دوز را افزایش می دهند که این امر باعث بوجود آمدن حساسیت های بالا و در برخی موارد مرگ فرد می شود. سوء مصرف کوکائین سبب افزایش حالت های هیجانی، خشونت، از بین بردن خستگی و افزایش هوشیاری ذهن می شود و فرد مصرف کننده حالت هایی چون پر حرفی، از دست دادن اشتها و کم خوابی خواهد داشت.

تفاوت کوکائین و کراک

کراک شکلی از کوکائین است که وقتی گرما می بیند خراب نمی‌شود. همانند شکل تزریقی در تدخین کراک نیز این ماده در عرض ۶ تا ۸ ثانیه به نظر می‌رسد و به این ترتیب سطح خونی و اثربخشی آن به حداکثر می‌رسد و مصرف‌کننده سرخوشی سریع و شدیدی را احساس می‌کند که ترک کوکائین را بسیار سخت می‌کند.

کراک نسبت به سایر مواد بسیار ساده‌تر استفاده می‌شود و نسبت به کوکائین ارزان‌تر و به شکل جامد است. بدلیل ارزان‌تر بودن آن و میزان اثرگذاری آن مصرف‌کنندگان معمولا تمایل دارند که به صورت مکرر در روز از آن استفاده نمایند. اما مصرف مقدار زیادی از کوکائین به صورت مکرر می‌تواند بسیار خطرناک باشد و مسمومیت شدیدی ایجاد نماید که در نتیجه آسیب‌های جدی به سلامت فرد می‌زند.

عوارض مصرف کوکائین:

عوارض قلبی عروقی
عوارض کلیوی
عوارض ریوی
عوارض عصبی
در زنان، مصرف کوکائین می‌تواند باعث اختلالات در سیکل قاعدگی، گالاکتوره (ترشح شیر در افرادی به جز زنانی که در حال شیردهی هستند)، آمنوره (فقدان عادت ماهانه) و نازایی (عقیمی) بشود که در فرد ایجاد انگیزه به ترک کوکائین می‌کند.

ترک کوکائین و عوارض قلبی عروقی

کوکائین می‌تواند اشکال متنوعی از آریتمی قلبی ( ضربان قلب نامنظم) را در مصرف‌کننده ایجاد کند.

تاکی کاردی ( افزایش ضربان قلب) و افزایش فشار خون نیز از دیگر عوارض مصرف کوکائین است.

کوکائین به علت تحریک سیستم آدرنرژیک باعث افزایش فشار خون می‌شود. این افزایش فشار خون می‌تواند باعث خونریزی‌های خود به خود و بسیاری از عوارض عروقی مغزی شود.

شواهد تحقیقاتی نشان داده است که کوکائین می‌تواند باعث اسپاسم عروق ( انقباض رگ‌ها) و به خصوص اسپاسم یا گرفتگی عروق کرونر قلب و سکته قلبی شود.

کوکائین می‌تواند آترواسکلروزیس عروق کرونر( تنگی رگ‌های خون رسان به قلب) را تشدید کند.

مصرف کوکائین توسط افرادی که در مراحل اولیه یک بیماری عروقی قرار دارند، باعث پیشرفت بیماری و حتی مرگ می‌شود.

کوکائین به صورت مستقیم و غیرمستقیم می‌تواند بر پلاکت ها اثر بگذارد و باعث لخته شدن و بسته شدن عروق کوچک شود.

اعتیاد طولانی مدت به کوکائین می‌تواند باعث فیبروز (از بین رفتن بافت) بینابینی و سرانجام نارسایی قلب شود.

ترک کوکائین و عوارض کلیوی

با مصرف کوکائین شخص دچار نارسایی حاد کلیه همراه با فشار خون می‌شود و درنتیجه باعث نارسایی مزمن کلیه و دیالیز می‌گردد.

معمولا در افرادی که کوکائین را از طریق کشیدنی یا انفیه مصرف می‌کنند، این عوارض بیشتر گزارش شده است.

ترک کوکائین و عوارض ریوی

تدخین کراک یا کوکائین می‌تواند باعث درد سینه هنگام تنفس یا دیس پنه (تنگی نفس) شود.
کوکائین توانایی ریه را در دفع منو اکسید کربن کاهش می‌دهد.
ترک کوکائین و دیگر عوارض ریوی در اثر مصرف کوک یا کوکائین شامل
پنومونی (عفونت ریه)
ادم ریوی (تجمع مایع در ریه)
سرفه
خلط خونی
تب
پنومومدیاستینوم ( ورود گاز غیرطبیعی در اطراف قلب و ریه)
پنوموتوراکس ( تجمع هوا در قفسه سینه و خارج از بافت ریه)
پنوموپریکاردیوم (تجمع گازهای غیرطبیعی در اطراف قلب)
خونریزی کیسه‌های هوایی ریه

اخیراً سندروم جدیدی وارد علم پزشکی شده است با نام ریه کراکی، در این سندروم علایمی از عفونت ریه، درد سینه شدید، مشکلات تنفسی و دمای بالای بدن به وجود می‌آید. عکس رادیولوژی از سینه هیچ شواهدی از عفونت ریه را نشان نمی‌دهد و به درمان‌های معمول هم جواب نمی‌دهد. حالتی است که مایعی بین دو لایه پرده جنب اطراف ریه تجمع پیدا می‌کند و فرد مصرف کننده دچار تنگی نفس شدید و درد در ناحیه قفسه سینه می‌شود. این اتفاق در افرادی که مصرف کوک دارند گزارش شده است و به همین دلیل به آن ریه کراکی می‌گویند.

ترک کوکائین و عوارض عصبی

این عوارض شامل ایکسمی مغزی (کاهش خون رسانی) و خونریزی درون مغز می‌شود.

افرادی که ناهنجاری‌های مادرزادی عروقی یا گشادی موضعی رگ در مغز ( آنوریسم) دارند، به ویژه احتمال بیشتری دارد که با مصرف کوکائین دچار این عوارض شوند.

کوکائین یا کوک، تشنج‌زا است که حتی بعد از یک دوز مصرف یعنی یک بار مصرف هم می‌تواند باعث تشنج عمومی در فرد شود.

با تکرار مصرف کوکائین احتمال ایجاد تشنج‌های کلونیک ( انقباضات عضلانی تکراری غیر ارادی) بالا می‌‌رود و همین‌طور کوکائین احتمال سکته مغزی را در فرد بالا می‌برد بنابراین با ترک کوکائین می‌توانید از این اتفاقات پیشگیری کنید.

ترک کوکائین و سایر عوارض مصرف کوکائین بر عملکرد بدن در مردان و زنان

در برخی زنان مصرف کننده مزمن کوکائین، اشکال در رسیدن به ارگانیسم در رابطه زناشویی را گزارش کرده‌اند.
در نوزادان متولد شده از مادران حامله مصرف ‌کننده کوکائین، خطر بالایی از ناهنجاری‌های مادرزادی و مرگ در نزدیکی زایمان وجود دارد.
در بسیاری از مردان مصرف کننده مزمن کوکائین، بی میلی جنسی، اشکال در انزال، ناتوانی جنسی و ژنیکوماستی (بزرگ شدن پستان مردانه) به وجود می‌آید.
مقادیر بالای کوکائین گاهی می‌تواند انزال خود به خود به وجود بیاورد.
کوکائین می‌تواند درجه حرارت بدن را بالا ببرد و باعث احتمال ایجاد تشنج، آریتمی قلبی (افزایش ضربان قلب) و مرگ شود. چرا که کوکائین باعث تشدید متابولیسم و انقباض عروق محیطی می‌شود و بر توانایی تالاموس در تنظیم دمای بدن اثر می‌گذارد.
در چندین پژوهش دیده شده است که مصرف کوکائین ممکن است باعث تحلیل عضلات و رابدومیولیز (آسیب و تخریب عضلات اسکلتی) شود.
مرگ ناگهانی در اثر ایست قلبی و یا تنفس، سکته قلبی یا مغزی در افراد جوان و سالم و همینطور جراحات ناشی از تروما به علت رفتارهای خشونت بار به دنبال مصرف کوکائین وجود داشته است.
مصرف کوکائین به روش کشیدنی یا اسنیف و انفیه می‌تواند باعث سینوزیت، آسیب به دیواره بینی و آتروفی (نازک شدن و کوچک شدن دیواری بینی)، از دست دادن حس بویایی، خونریزی بینی و سوراخ شدن دیواره بینی شود.
خوردن کوکائین می‌تواند باعث اسیکمی روده شود (یعنی از دست دادن جریان خون کم شدن خون ‌رسانی در روده‌ها که می‌تواند به بافت روده آسیب بزند و در نهایت منتهی به مرگ شود.
در تزریق کوکائین، ایدز، هپاتیت، اعتیاد به مواد مخدر و محرک، اعتیاد به الکل، عفونت‌های پوستی و جنسی و رفتارهای جنسی پرخطر ممکن است به وجود بیایند.

علائم ترک کوکائین از یک الی ۷ روز پس از قطع مصرف و محرومیت بروز داده می شود. این علائم که با اختلالات شدید روانی آمیخته است میل فرد را به مصرف مجدد افزایش می دهد. احساس افسردگی، خواب آلودگی، گیجی، تحریک پذیری بالا، تشویش، افزایش اشتها از جمله علائمی هستند که با وارد شدن به مرحله محرومیت بروز می دهند. در ترک کوکائین بهتر است به یکباره ترک انجام شود در غیر اینصورت ترک تدریجی به هیچ وجه مناسب شرایط فیزیکی و روحی بیمار نیست.

بهترین روش ترک کوکائین

قطعاً بهترین روش ترک اعتیاد کوکائین سم زدایی تدریجی و استفاده از داروی ترک کوکائین است. سم زدایی با توجه به میزان اعتیاد و نحوه مصرف و ویژگی‌های شخصی هر فرد روش‌های مختلفی دارد. افرادی که به موادی مانند کوکائین اعتیاد دارند، برای ترک باید به روش مناسب برای بدن و شرایط خود اعتماد کنند.

افراد با توجه به شدت وخامت اوضاع سلامتی خود می‌توانند از روش‌های مختلفی برای سم زدایی استفاده کنند. در حالتی که شدت و دوران مصرف طولانی باشد، بهتر است سم زدایی به صورت بستری بیست و چهار ساعته به مدت یک الی چند هفته استفاده شود.

اما در برخی موارد اعتیاد شخص خفیف است و دوره طولانی مدتی از آن نگذشته است. در این شرایط درمان سم زدایی فرد به صورت سرپایی انجام می‌شود که در این شکل از سم زدایی فرد به صورت مرتب هر چند روز یک بار به مرکز مراجعه کرده و داروهای مخصوص سم زدایی را برای چند روز دریافت می‌کند.

یا اگر نیاز به تزریق وجود داشته با انجام سرپایی آن در مرکزترک اعتیاد به زندگی خود بر می‌گردند. افرادی که اعتیاد خفیفی دارند یا زمان کافی برای ماندن تمام وقت در مراکز ترک اعتیاد را ندارند، می‌توانند از خدمات سرپایی سم زدایی در مرکز خدمات ترک اعتیاد استفاده کنند.